Προ των πυλών της επιτήρησης βρίσκονται οι υπερχρεωμένοι δήμοι, καθώς ο «Καλλικράτης» έρχεται να βάλει φρένο στην ξέφρενη κούρσα της δανειοδότησής τους.
Στις συνεδριάσεις της Κεντρικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας οι συζητήσεις θα περιστρέφονται στο εξής γύρω από τα τεράστια ελλείμματα και τις περικοπές.Με βάση τις απογραφές, που ήδη ξεκίνησαν, φαίνεται ότι αρκετοί θα βάλουν «ψαλίδι» σε λειτουργικές δαπάνες και θα προβούν σε δραστικές περικοπές.Οι δήμοι του Πειραιά και της Αθήνας έχουν τα... μεγαλύτερα χρέη προς τράπεζες: 131 εκατ. και 129,5 εκατ. ευρώ αντίστοιχα (στοιχεία Τραπέζης της Ελλάδος, 2010). Συνολικά, οι δήμοι χρωστάνε μόνον στις τράπεζες περίπου 1,75 δισ. ευρώ και άλλο ένα δισ. προς τρίτους.
Μια αναγωγή, όμως, των χρεών στον τοπικό πληθυσμό -βάσει του οποίου κατανέμεται η χρηματοδότηση- διαφοροποιεί σημαντικά την κατάταξή τους. Μακράν όλων, ο Δήμος Ασπροπύργου εμφανίζεται να έχει χρέη 1.505 ευρώ ανά κάτοικο, ακολουθούμενος από τη Φυλή με 1.228 και το Μαρούσι.
Μέχρι το τέλος Φλεβάρη, όλοι οι δήμοι πρέπει να έχουν ολοκληρώσει μια εκτεταμένη απογραφή, που αφορά στην καταγραφή όλων των παγίων, αλλά και την αποτύπωση των υποχρεώσεων και των απαιτήσεων από και προς τρίτους. Οπως εκτιμάται, τότε θα βγουν «κρυμμένοι σκελετοί»... Ολα θα τεθούν υπ' όψιν του υπουργείου Εσωτερικών και, πρώτη φορά, θα ενεργοποιηθούν «δείκτες παρακολούθησης», όπως το ποσοστό της μισθοδοσίας κάθε δήμου επί των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ), δείκτης που θα αποτυπώσει τυχόν υπεράριθμους υπαλλήλους ή ελλείψεις σε προσωπικό, γεγονός που θα οδηγήσει σε νέο κύκλο μετατάξεων. Παράλληλα, πλέον δεν θα εγγράφονται μόνο τα ποσά που καταλήγουν από το κράτος προς την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά και όσα καλείται να εισπράξει κάθε δήμος. Θα ελέγχεται, δηλαδή, εάν μαζεύει θεσμοθετημένους φόρους και τέλη.
Σε κάθε περίπτωση, τα πράγματα δυσκολεύουν για όσους δήμους χαρακτηριστούν υπερχρεωμένοι: Οσων οι ετήσιες υποχρεώσεις σε τοκοχρεολύσια υπερβαίνουν το 20% των τακτικών εσόδων ή το συνολικό χρέος είναι μεγαλύτερο από ένα ποσοστό των τακτικών εσόδων. Το τελευταίο μένει να οριστεί από τον υπουργό Εσωτερικών.
Οταν ενεργοποιηθεί η «διαδικασία εξυγίανσης», τότε αναστέλλεται κάθε πρόσληψη, ο δήμος υποχρεώνεται σε περιορισμό των επενδύσεων και των έργων, ώστε να μπορέσει να αποπληρώσει σταδιακά τα χρέη και τίθενται αυστηρά όρια για τον νέο δανεισμό. Ο,τι δηλαδή εφαρμόζεται κατ' αναλογία και στη χώρα.
Μπροστά στην προοπτική αρκετοί δήμοι να τεθούν σε οικονομική ασφυξία, φαντάζουν μικρά τα προβλήματα των πρώτων ημερών μετάβασης στον «Καλλικράτη».
Προς το παρόν, αδυνατούν να συντάξουν προϋπολογισμούς, αφού το υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει ακόμα στείλει την εγκύκλιο για την κατανομή των ΚΑΠ. Τι σχεδιασμό άραγε να κάνουν;
